عژک نت

امروزه به‌سختی می‌توانید تلفن همراهی را بیابید که در فهرست امکانات ارتباطی آن، کلمه‌ NFC به چشم نخورد. این گسترش تا آنجا پیش رفته است که نبود آن در یک گوشی، یکی از نقاط منفی آن قلمداد می‌شود اما تا چند سال پیش، عکس این ماجرا صادق بود و برخی شرکت‌ها فقط برای جنبه تبلیغاتی، این قابلیت را در گوشی‌شان قرار می‌دادند.

جالب است بدانید فناوری NFC یا Near Field Communication سابقه‌ای دیرینه‌تر از آنچه به نظر می‌رسد دارد و حتی ابتدا با این نام شناخته نمی‌شده است.
در سال‌های اخیر این فناوری مانند بسیاری از فناوری‌های دیگر و با تعریف کاربردهای مختلف برای آن‌ توانسته ‌ راه خود را به دستگاه‌های همراه باز کند.

یک فناوری قدیمی
شاید این قضیه کمی عجیب جلوه کند، ولی NFC در اصل ریشه در فناوری دیگری به نام RFID یا Radio-Frequency Identification دارد که ‌سال 1983 به ثبت رسید. این فناوری برای فرستادن امواج رادیویی از یک فرستنده به یک گیرنده‌ منفعل برای شناسایی، احراز هویت یا مکان‌یابی آن تعریف شده بود.

اما RFID تا چند سال بعد، کاربرد چندانی به‌جز استفاده در بعضی اسباب‌بازی‌ها پیدا نکرد. تا این‌که سال 2004، شرکت‌های سونی، فیلیپس و نوکیا انجمن NFC را تشکیل دادند که هدف آن ترویج استفاده از NFC در دستگاه‌های مختلف الکترونیکی، به‌خصوص موبایل‌ها و رایانه ها بود (این انجمن اکنون متشکل از 160 شرکت است).

همچنین نوکیا نخستین شرکتی بود که این فناوری را در گوشی 6131 خود قرار داد که البته در آن زمان تنها کاربردی که برای NFC تعریف شده بود، شناسایی برچسب‌هایی هوشمند روی محصولات یا پوسترها بود.

اما اتفاقی که باعث آغاز گسترش روزافزون این فناوری شد، معرفی استاندارد همتا ‌ به ‌ همتا (peer-to-peer) برای NFC در سال 2007 بود که به دستگاه‌های مجهز به آن اجازه می‌داد داده‌های مختلفی مانند آدرس‌های اینترنتی، مخاطبان، تصاویر و... را میان یکدیگر منتقل کنند.

این استاندارد و طراحی‌های جدیدی که برای NFC در سال‌های پس از آن ارائه شد، شرکت‌های مختلف سازنده‌ تلفن‌ همراه را ترغیب کرد تا به افزودن این فناوری به محصولاتشان روی بیاورند.

جالب است بدانید سیستم‌عامل اندروید پیش از دیگر سیستم‌‌ عامل‌‌های موبایل حتی سیمبین، پشتیبانی از NFC را به قابلیت‌های خود افزود (با اختلافی بسیار اندک).

گوشی Nexus S سامسونگ، اولین گوشی‌ اندرویدی مجهز به NFC بود که گوگل در کنفرانس خود در سال 2011، نحوه استفاده از این فناوری را برای انتقال داده‌ها میان دو گوشی نمایش داد (سامسونگ هنوز هم از طرفداران پر و پا قرص این تکنولوژی به‌شمار می‌آید).

البته نوکیا و بلک‌بری هم دقیقا در همان سال، یعنی 2011، پشتیبانی از NFC را به سیمبین و گوشی‌هایشان اضافه کردند تا از گوگل عقب نمانده باشند. این فناوری تا سال 2014 و معرفی آیفون 6 به گوشی‌های اپل افزوده نشد.

عملکرد
نکته‌ای که NFC را از دیگر تکنولوژی‌های بی‌سیم مانند وای‌فای یا بلوتوث متمایز می‌کند در نام آن نهفته است؛ ارتباط نزدیک. NFC برای برقراری ارتباط نیاز دارد که فرستنده و گیرنده در فاصله‌ای کمتر از ده ‌سانتی‌متر از یکدیگر قرار داشته باشند.

ارتباط NFC در اصل از یک آغازگر (initiator) و یک هدف (target) تشکیل شده است. آغازکننده به صورت فعال، میدانی از امواج رادیویی ایجاد می‌کند که توسط هدف دریافت شده و باعث فعال شدن هدف منفعل می‌شود.

پس از آغاز ارتباط، انتقال داده به صورت یکطرفه از آغازگر به هدف انجام می‌شود. بر این اساس، هدف می‌تواند در اشکال بسیار ساده‌ای مانند برچسب‌ها (شبیه برچسب‌های روی محصولات فروشگاه‌ها) یا کارت‌ها باشد.

استاندارد همتا ‌‌به‌ همتای NFC نیز به همین صورت عمل می‌کند، با این تفاوت که هدف نیز خود دستگاهی مانند آغازگر است.

از دیدگاه مخابراتی، NFC روی پهنای باند 13.56مگاهرتز عمل می‌کند (مقایسه‌ کنید با 2.4 گیگاهرتز پهنای باند امواج وای‌فای) و سرعت انتقال داده‌ها در آن از 106کیلوبایت بر ثانیه تا 424 کیلوبایت بر ثانیه متغیر است (چیزی حدود سرعت اینترنتی که در خانه دارید).

البته امکان انتقال داده‌ها با سرعت 848 کیلوبایت بر ثانیه نیز به وسیله NFC وجود دارد که مشمول استاندارد ISO/IEC 18092 که استاندارد اصلی NFC به شمار می‌رود، نمی‌شود.

علاوه بر این، NFC از دو حالت کدینگ برای انتقال داده‌ها بهره می‌گیرد: در انتقال داده‌ها با سرعت 106 کیلوبایت بر ثانیه از کدینگ میلر با مدولاسیون 100 درصد و در دیگر انتقال‌ها، از کدینگ منچستر با مدولاسیون 10 درصد.

از دید فیزیکی، NFC مانند تکنولوژی کارت‌های الکترونیکی عمل می‌کند (همان‌‌هایی که در مترو یا BRT استفاده می‌شود). به این صورت که القایی مغناطیسی میان دو ‌آنتن حلقه‌ای نزدیک به هم انجام می‌شود و در نتیجه، این دو آنتن تشکیل یک مبدل با هسته هوا می‌دهند.